2020 yılı itibariyle hayatımıza giren Covid-19 ile dünya ticareti de farklılaşmaya başladı. Bazı sektörler durma noktasına gelirken, imalat sanayi önemini bir kez daha gösterdi ve pandeminin başından bugüne kadar lojistik sektörü ile beraber neredeyse hiç duraksamadan faaliyetlerine devam etti.
PANDEMİ SONRASI SAVAŞ ETKİLERİ
Pandeminin etkilerini bir nebze olsun atlattık derken bu sefer de enerji ve emtia fiyatlarındaki aşırı artış, dengesizlik ve belirsizlik piyasayı allak bullak etti. Yurtdışından ihraç edilen ve yurtiçindeki fabrikalarımızda üretilen bazı hammaddelerde 2 kat hatta 3 katına varan fiyat artışları meydana gelmiştir. Örnek vermek gerekirse çelik sac fiyatları geçen hafta itibariyle 1000$/ton seviyelerinde iken bu hafta itibariye 1500$/ton seviyesini geçeceği, alüminyumda ise 25/02/2022 tarihinde 3355$ seviyelerine gerileyen LME (Londra Metal Borsası) bugün itibariyle 4000$ seviyelerini zorlayarak yeni bir rekora imza atmıştır. Durumun en vahim olduğu malzeme grubu olan paslanmaz çelik piyasasında ise tam bir belirsizlik hâkim. Nikel fiyatlarındaki %300 ü aşan artış sebebiyle LME ‘deki işlemler durdurularak askıya alındı. Nikel başta olmak üzere tüm metal fiyatlarındaki artışta Rusya’ya karşı artan yaptırımların tedarik endişelerini tetiklemesi olarak görülüyor. Makine üreticileri, 4.80$ seviyelerinden birden 7.50$ ~ 8$ seviyelerine çıkan paslanmaz fiyatları ile nasıl başa çıkacaklarını bilemediklerini bu sebeple belirsizlik ortadan kalkana kadar makine satışlarını durdurduklarını ifade ediyorlar. Enerji ve emtia fiyatlarının dengesizliği bunun yanında diğer girdi maliyetlerindeki artışlar sebebiyle üreticiler ürünlerinin fiyatlarını artırmak zorunda kalmaktadır. Buna rağmen üretime devam etmesi gereken üreticilerimiz hammadde tedariğinde de ciddi sıkıntılar yaşamaktadırlar. İhracatta en önemli konulardan birisi olan zamanında teslimat, ihracatçıların hammadde tedariğindeki yaşadığı aksaklıklar sebebiyle siparişlerini zamanında teslim edememe durumuna düşebilirler.
FASON İMALAT SANAYİSİNDE DURUM
Fason üretim sanayinde ise durum farklı değildir. Artan maliyetler sebebiyle işçilik maliyetleri ciddi oranda artmış %60 seviyelerini geçmiştir; imalatçılar yıl başında çalıştıkları fabrikalar ile fiyat güncellemelerini yaptılar. Anlaşılan oranlardan sonra ise tekrar artan maliyetler sebebiyle alınan zamların bir kısmı ilave maliyetlere gitmiştir. Küçük ve orta ölçekli işletmelerin bu noktada maliyet muhasebelerini iyi yapmaları, gelir gider dengelerini sağlamaları önemini artırmıştır.
DÜNYADA VE ÜLKEMİZDE DURUM
Bu durum tabii ki sadece ülkemiz için geçerli bir durum değildir. Rusya ile Ukrayna arasındaki savaşın Avrupa ülkeleri ve Türkiye üzerinde olumlu ve olumsuz yönde yansımaları olabilir. Döviz kurları sebebiyle artan bir ivmeye kavuşan imalat sanayimizin bu durumu, yaşanan bu sıkıntılı süreç ile ne ölçüde değişir bunu zaman gösterecektir. Avrupalı Orta Ölçekli İşletme temsilcileri şimdiden gelip Türkiye’de işbirlikleri yaparak maliyetlerini düşürmeyi hedeflemektedirler. Bu gelişmeleri takip ederek iyi değerlendirmek gerekmektedir. Fakat burada dikkat çekmemiz gereken bir diğer noktada şu olmalıdır, üretim ve imalat sanayimizin bundan sonra nitelikli ve katma değeri yüksek projeler ortaya koyarak hem kendileri hem de ülkemiz için daha karlı işler yaparak büyümeleri ve gelişmeleri hedeflenmelidir. Devletimizin açıklamış olduğu destekler vardır, bu desteklerden faydalanıp işletmelerimizi daha iyi noktaya taşıyacak adımlar atmalıyız.
ASKON Sakarya olarak; ülkemizde ve dünyada yaşanan gelişmeleri yakından takip ediyor, üzerimize düşen sorumluluklar için çalışıyoruz; ülkemizin refahı ve bekası için üretiyoruz.