Tamamlandığında dünyadaki mimari başyapıtlar arasında yerini alacak Zaha Hadid tasarımını hayata geçirmek için, gerekli kalıp mühendisliği çözümlerini üretmek üzere Doka Türkiye görevlendirildi. Yenilikçi bir anlayışla tasarlanan Irak Merkez Bankası Binası, alışılmadık mimari ayrıntıları nedeniyle özel mühendislik çözümleri gerektiren zorlu bir proje olarak tanımlanıyor.
Bağdat’taki Dicle nehrinin dik kıyılarında yükselen Irak Merkez Bankası’nın yeni binası, ünlü mimar tarafından kurumun kalbindeki değerler olan ‘sağlamlık, istikrar, kararlılık ve sürdürülebilirlik’ kavramlarını temsil edecek şekilde tasarlandı.
Projeye özel yeni bir kalıp yapısı üretildi
Projenin bu özellikleri nedeniyle farklı bir kalıp yapısını gerektirdiğinin altını çizen Doka Türkiye Genel Müdürü Ender Özatay, “Dünyada pek çok imza projede yer alarak bu konudaki yetkinliğini ispatlamış olan Doka, bu dev projeye özel çözümler geliştirmesi için tercih edildi” dedi.
Ender Özatay, proje için yaptıkları çalışmaları şu sözlerle anlattı:
“Dünyanın en zor betonarme yapılarından biri şeklinde de yorumlanan, 93 bin 552 metrekare toplam alanlı projede, Doka ekibine taşıyıcı yapının çok yönlülüğü nedeniyle buna özel bir çözüm üretme görevi verildi. Biz de bu binanın yapısına özel yeni bir tırmanır kalıp tasarlayarak ürettik. Bir BIM tasarımından başlayarak, eğimli, dönen yapının değişken yükseklik ve şekilleriyle çalışmaya imkan sağlayan, dış duvarlar için özel olarak yapılmış ve 3D ortamında üretilmiş bir kalıp yüzeyi oluşturduk. Adapte edilebilir levha kalıp yapısı, binanın amorf şeklini yönetmek için kullanılırken, kule bloğunun ana şaft duvarı için hidrolik tırmanma sistemi inşa zamanını minimize etmek için kullanıldı.’’
“Bu önemli projede yer almaktan gurur duyuyoruz”
Ender Özatay, pek çok önemli projede sorumluluk üstlendiklerinin altını çizerek, sözlerini şöyle sürdürdü:
“Kazakistan’da Abu-Dhabi Plaza, Azerbaycan’da Port Bakü ve La Luna Hotel, son olarak da Özbekistan Taşkent’te hayata geçirilen ve tamamlandığında Orta Asya’nın en yüksek binası olacak Nestone Projesi, yurt içinde ise İstanbul Finans Merkezi’nde devam eden Ziraat Bankası binası, Vakıfbank binası, Türkiye Cumhuriyeti Merkez Bankası binası, Kuzey Marmara Otoyolu, 1915 Çanakkale Köprüsü, Osmangazi Köprüsü, İkitelli Çam ve Sakura Şehir Hastaneleri, Skyland İstanbul, ürünlerimiz ve çözümlerimizle yer aldığımız projelerden bazıları. Irak Merkez Bankası Projesi, Ortadoğu’nun en büyük projelerinden biri olarak dikkat çekiyor. Böylesine önemli bir projede çözüm ortağı olmak bize gurur veriyor. Bize duyulan güveni her projede daha da ileri taşımak için çalışıyoruz. Türkiye’nin ve çevre ülkelerin en prestijli projelerinde çözüm ortağı olarak sorumluluk üstlenmek, ekibimize daha iyisini başarmak için motivasyon kaynağı oluyor.”
Projede iş güvenliği, Doka projelerinin her birinde olduğu gibi, Avrupa standartlarında uygulandı. Projede çalışanlara şantiye eğitimleri veren ve sertifikasyonlar düzenleyen Doka, operasyonel hizmetlerin hepsini zamanında yerine getirdi.
Zaha Hadid’in ölmeden önceki son eseri
Irak Merkez Bankası, tasarımları ses getiren ve mimari başyapıtlar olarak kabul edilen Irak asıllı Britanya vatandaşı ünlü mimar Zaha Hadid’in son çalışması olarak biliniyor. Projenin resmi olarak 2012 yılında, Londra Victoria & Albert Müzesi‘nde yapılan tanıtımında konuşan Zaha Hadid, düşüncelerini şu sözlerle ifade etmişti:
“Irak Merkez Bankası için yeni yönetim merkezi tasarlamam istendiğinde derinden şükran duydum. Irak’ta doğdum ve hala kendimi Irak’a çok yakın hissediyorum. Böylesine ulusal öneme sahip bir tasarımda Irak’ta çalışmayı bir ayrıcalık olarak görüyorum.’’
Daha yüksekteki katlardan ışığın sürekli gelmesine izin veren yapısal bir dış iskelete teğet olacak şekilde geniş orta katlardan dar zemine doğru azalan çizimin, ilk defa 2011 yılında ortaya çıkan 170 metrelik kulesi içinde kapsadığı mekânı çoğaltmak için tasarlanmış. Dicle nehrinin önemine ve ülke ticaretinin şekillenmesindeki rolüne sürekli bir referansla, banka binasının podyum seviyesi, nehirden yansıyan ışığı taklit eden, değişen dış iskeletle ışığın iç mekanlarda parıldamasına izin vererek sert ve yumuşak peyzajları birleştiriyor.