Antalya’da Belek sahili olarak adlandırılan Kundu-Denizyaka arasındaki 30 kilometrelik sahil kesimi, yılda 2 bine aşkın caretta carettaya ev sahipliği yapıyor.
Fakat, dünyada en çok Akdeniz kıyılarında yuvalama yapan caretta caretta türü deniz kaplumbağalarının nesli yok olma tehlikesi ile karşı karşıya.
Çevredeki otellerin yoğun sahil faaliyeti, onlarca caretta carettanın yumurtadan çıkmadan ölmesine neden oluyor.
Belek sahilinde, 23 yıldır deniz kaplumbağalarının mayıs-ekim ayları arasındaki yuvalama, yavruların yuvadan çıkışı, bunların kayıt altına alınması ve korunması gibi faaliyetleri yürüten Ekolojik Araştırmalar Derneği (EKAD), dün sabah yine caretta yuvalarıyla ilgili çalışma yaptı.
GÖREVLİLER, AHŞAP BANDI KALDIRDI
EKAD üyeleri, turistik bir tesisin yuvalama alanlarının üzerine ahşap yürüme bandı koyduğunu fark edince, görevliler bandı kaldırdı.
Yürüme bandı altında sıkışıp ölen yavru kaplumbağalarla karşılaşan görevliler, 60 yavru kaplumbağanın öldüğünü tespit etti.
"YAVRULAR YUVADAN YENİ ÇIKIYORDU VE CANLIYDI"
EKAD Başkanı ve Hacettepe Üniversitesi Öğretim Görevlisi Dr. Ali Fuat Canbolat, rutin arazi çalışmalarını yapan ekibin, bu sorunla birkaç hafta içinde iki kez karşılaştığını belirterek şu ifadeleri kullandı:
"Şu an sezon itibarıyla 'kontrol açışı' adı verilen dönemdeyiz. Kuluçka süresi sona eren yuvaları açarak sayım yapıyoruz ve yuva içerisinde sıkışıp çıkamayan yavru kaplumbağaların denize ulaşmasına destek oluyoruz. Tam da bu işlem için çalışma yapan ekibimiz, yuva üzerine konulan yürüme bandını ilk tespit ettiğinde, yavrular yuvadan yeni çıkıyordu ve canlıydı. Onları kurtardık. Lakin başka bir tesisin kumsalında dün tespit edilen yavrular, ilkindeki kadar şanslı değildi."
"İNSAN FAALİYETİ DOĞANIN DÜZENİNE BİR KEZ DAHA MÜDAHALE ETMİŞTİR"
"Yuvalama alanının üzerinde bir tesis, ahşap yürüme bandı koymuş. Kumsaldaki yuvada yumurtadan çıkan yavru caretta carettalar, ahşap ve ağır yürüme bandını kaldıramadığı için oracıkta sıkışarak ölmüş. İnsan faaliyeti, nesli tehlike altındaki bu canlılara bir kez daha zarar vermiş ve doğanın düzenine bir kez daha müdahale etmiştir."
"MAYIS-EKİM AYLARI ARASINDA KUMSAL ÇALIŞMALARIN YAPILMAMASI OLDUKÇA ÖNEMLİ"
Dr. Ali Fuat Canbolat, yuvalama kumsallarında vatandaşların ve işletmelerin uyması gereken kuralların önemine vurgu yaparak şu ifadeleri kullandı:
"Eski adıyla Çevre ve Orman Bakanlığı'nın 200910 sayılı Deniz Kaplumbağaları’nın Korunması Genelgesi'nde yer alan 'denizden itibaren ilk 65 metrenin yuvalama bandı olarak ayrılması ve bu alanda kumsal kullanımının gerçekleştirilmemesine’ ilişkin maddesinin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha ve acı bir şekilde görüyoruz. Yuvalama kumsallarında yer alan işletmelerin, yuvalama sezonu olan mayıs-ekim ayları arasında kumsal çalışmalarını yapmaması oldukça önemli."
"KAPLUMBAĞALAR, BİRÇOK İNSAN KAYNAKLI SORUNLA MÜCADELE EDİYOR"
"Kumsallardaki sorunlar elbette ki sadece bu değil. Kaplumbağalar sadece doğal tehlikelerle değil, yapay ışık kullanımından, denizel- karasal kirliliğe, kontrolsüz atılan balıkçı ağlarına kadar birçok insan kaynaklı sorunla da mücadele ediyor. Ve bütün bunlar 110 milyon yıldır yaşamını sürdüren kaplumbağaların neslini tehlikeye sokan faktörlerin başında geliyor."
YUVALAMA SEZONU İÇİNDE ÇALIŞMALAR YAPILDI
EKAD'dan yapılan açıklamada, yuvalama kumsallarında karşılaşılan kronik sorunların başında, tesislerin yuvalama sezonu olan mayıs-ekim içerisinde yaptıkları kumsal düzenleme faaliyetlerinin geldiği vurgulandı.
Açıklamada, koronavirüs nedeniyle geç açılan turizm sezonunda, işletmelerin kumsal düzenleme, şemsiye ve şezlong yerleşimi gibi çalışmalarını yuvalama sezonu içerisinde yaptığı ve bu çalışmaların kaplumbağa yuvalarına zarar verdiği ifade edildi.
Kaplumbağaların ölümüne ilişkin soruşturma başlatıldı.
