İş dünyası ve vergi mükelleflerinin beklediği borçların yeniden yapılandırılması, matrah ve vergi artırımının yeniden düzenlenmesini kapsayan kanun teklifi TBMM Başkanlığı'na sunuldu. AK Parti'nin sunduğu 15 maddelik kanun teklifi milyonlarca vatandaşı ilgilendiriyor.
Borca Yapılandırma
Kanun teklifinde borç yapılandırmasının yanı sıra, matrah ve vergi artırımı, kasa ve ortaklar cari hesap düzeltmeleri, işletme kayıtlarının düzeltilmesi, stok düzeltme beyanı, işletme aktifine kayıtlı taşınmazların kayıtlı değerlerinin yükseltilmesi gibi birçok düzenleme yer alıyor. Vadesi 30 Nisan 2021 tarihinden önceki kesinleşmiş borçlar yapılandırma kapsamına alındı.
Sabah'ta yer alan habere göre, başvurular 31 Ağustos 2021 tarihine kadar yapılabilecek. Alacakların işlenmiş olan gecikme faizleri silinecek onun yerine Yİ-ÜFE katsayısıyla faiz hesaplanacak ve borçluya 6, 9, 12 ve 18 taksit şeklinde ve ikişer ayda bir ödemeli seçecek sunulacak. İlk taksit ödemeleri, Eylül 2021 ayı sonuna kadar yapılacak.
İlk 2 taksit ödendikten sonra bir takvim yılında 2 taksit ödememe yani taksit atlatma hakkı var, bu durumda yapılandırma bozulmayacak. Ancak, süresinde ödenmeyen 2 taksidin, son taksidi izleyen ayda gecikme zammıyla birlikte ödenecek. Aksi halde yapılandırma ihlal edilmiş sayılacak, ödenen tutarlar yapılandırma öncesi borç tutarına mahsup edilecek. Daha önce yapılandırmadan yararlanan ancak taksitlerini ödemeyenler de yapılandırmadan borçlarının yüzde 10'unu ödemiş olmak şartıyla yapılandırmadan yararlanabilecek.
Teklifle işletmede mevcut olduğu halde işletmenin muhasebe kayıtlarında yer almayan yani kayıt dışı kalmış emtia, makine ve teçhizat, demirbaşların işletme kayıtlarına alınmasına imkân verilecek. Bunların stok affı kapsamında kayıtlara alınabilmesi için KDV ödenmesi gerekecek. Bu şekilde kayıtlara intikal ettirilecek; makine, teçhizat ve demirbaşlar ile emtia genel orana yani yüzde 18 tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden yüzde 10 oranı; indirimli orana yüzde 1, 8'e tabi ise, bunların rayiç bedeli üzerinden tabi oldukları oranın yarısı esas alınmak suretiyle KDV hesaplanacak.
Peşin Ödeme Yapanlara Büyük İndirim
Peşin ödemeyi tercih eden borçlulara hesaplanan ÜFE tutarından da yüzde 90 indirim yapılacak. İlk 2 taksit ödeme süresi içinde borcunu tamamen ödeyen borçlulara ÜFE'de yüzde 50 oranında indirim uygulanacak. Teklifte dava açma süresi geçmemiş veya dava safhasında bulunan kesinleşmemiş amme alacaklar da yapılandırılacak.
Matrah ve vergi artırımına ilişkin hükümler saklı kalmak şartıyla, düzenlemenin yayımı tarihinden önce başlayan ancak tamamlanamamış bulunan vergi incelemeleri, takdir, tarh ve tahakkuk işlemlerine devam edilecek. Bu işlemler sonucunda düzenlenen ve yasanın yayım tarihinden sonra tebliğ edilen ihbarnameler üzerine mükellefler bu madde hükmünden yararlanmak için 30 gün içinde vergi dairelerine başvurabilecekler.
Bu durumda da, tarh edilen verginin yüzde 50'si ile bu tutara hesaplanan gecikme faizi yerine kanunun yayımı tarihine kadar hesaplanacak Yİ-ÜFE tutarı ve Kanunun yayımı tarihinden sonra ihbarnamenin tebliği üzerine dava açma süresinin bitim tarihine kadar hesaplanacak gecikme faizi tutarının öngörülen süre ve şekilde ödenmesi şartıyla, kalan yüzde 50 vergi aslı ile bu vergilere uygulanan gecikme faizi ve vergi aslına bağlı cezaların tamamının tahsilinden vazgeçilecek.
Defter, kayıt ve belgeleri yok edenler veya defter sahifelerini yok ederek yerine başka yapraklar koyanlar veya hiç yaprak koymayanlar veya belgelerin asıl veya suretlerini tamamen veya kısmen sahte olarak düzenleyenler veya bu fiiller nedeniyle incelemesi devam edenler ile terör suçundan hüküm giyenler, haklarında terör örgütlerine veya Milli Güvenlik Kurulu'nca Devletin milli güvenliğine karşı faaliyette bulunduğuna karar verilen FETÖ gibi yapılara üyeliği veya iltisakı bulunanlar matrah ve vergi artırımından yararlanamayacak.
Karşılıksız çek, protesto edilmiş senet, kredi kartı ve kredilerini zamanında ödemeyenler, yükümlülüklerini yerine getirdiği takdirde geçmiş olumsuz kayıtlar dikkate alınmayacak. Odalara olan aidat borçları da yapılandırma kapsamında alındı. SGK'nın iş kazası, meslek hastalıkları gibi sebeplerle işverene rücu edilen alacakları ve emekli aylıklarından yersiz ödenenlerden kaynaklı alacakları, Tarım Bağ-Kur'lularının prim borçlarına karşılık sattıkları ürün bedellerinden kesinti yapılmak süretiyle SGK'ya ödenmesi gereken prim alacakları da yapılandırma kapsamında. Belediyelere olan borçlar da yapılandırılacak.
Matrah ve Vergi Artırımı
Yasa teklifinde matrah ve vergi artırımı düzenlemeleri de yer alıyor. Matrah artırımı, yıllık gelir ve kurumlar vergisi beyanları için; vergi artırımı ise KDV ve stopaj gelir/kurumlar vergisi beyanları için olacak. 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yılları için yıllık gelir ve kurumlar vergisi ile KDV ve gelir/kurum stopaj beyanları için matrah ve vergi artırımı yapılabilecek.
2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 hesap dönemlerine ilişkin olarak verdikleri kurumlar vergisi beyannamelerinde vergiye tabi kurum kazancı (matrah) beyan eden kurumlar vergisi mükelleflerinin, bu yıllara ilişkin vergi matrahlarını; 2016 yılı için yüzde 30, 2017 yılı için yüzde 30, 2018 yılı için yüzde 25, 2019 yılı için yüzde 20 ve 2020 yılı için yüzde 20 oranlarından az olmamak üzere artırmaları şartı getirildi. KDV'de ise, 2016 yılı için yüzde 3, 2017 yılı için yüzde 3, 2018 yılı için yüzde 2,5, 2019 yılı için yüzde 2, 2020 yılı için yüzde 2 vergi artırımı yapılması gerekiyor. Stopaj gelir/ kurumlar vergisi beyanlarında ise, 2016 yılı için yüzde 5, 2017 yılı için yüzde 5, 2018 yılı için yüzde 2, 2019 yılı için yüzde 3, 2020 yılı için yüzde 3 vergi artırımı yapılması gerekiyor.
Matrah ve vergi artırımında bulunmak isteyenler 31 Ağustos 2021 tarihine kadar başvuruda bulunabilecekler, ilk taksidi Eylül 2021 ayı sonuna kadar olmak üzere ikişer aylık dönemler halinde 6 eşit taksitte ödeyebilecekler. Matrah ve vergi artırımında bulunanlar, bu vergileri, öngörülen süre ve şekilde ödememeleri halinde artırım hükümlerinden yararlanma hakkını kaybedecekler. Artırım yapılan yıllara ilişkin devreden zararlarının yüzde 50'si silinecek.
