Sinir sistemini önemli ölçüde etkileyen B12 vitamini, beyin sağlığı açısından da büyük önem taşıyor.
Sinir dokusunun ve beyin fonksiyonlarının korunmasında rol alan söz konusu vitamin, aynı zamanda alyuvar üretimi de sağlamaktadır.
Konu hakkında açıklamalarda bulunan İç Hastalıkları Uzmanı Kamuran Kaya, “B12 vitamini insan vücudu tarafından kendi kendine üretilemez. Bu yüzden, dışarıdan takviye edilmesi gerekir; bu ihtiyaç da genellikle hayvansal besinlerle karşılanır. Özellikle et, yumurta, balık, süt ve süt ürünlerinde yüksek oranda B12 vitamini bulunur.” ifadelerini kullandı.
“Hafızayı güçlendiren ve öğrenmeye yardımcı olan önemli bir faktördür”
B12 vitaminin bağışıklık sistemini güçlendirdiğini belirten Kaya, açıklamalarına şu ifadeler ile devam etti:
“Sağlığımız için en temel yapıtaşlarından biri olan B12 vitamini, vücudu dışardan gelebilecek her türlü zararlı virüs ve bakterilerden koruyarak bağışıklık sistemimizi güçlendirir. Sinir sisteminin doğru, hızlı ve düzenli çalışmasını sağlar. Kemik iliğinde alyuvar hücrelerinin üretiminde görevlidir. Hücrelerin üretilmesini, kendini yenilemesini ve daha uzun yaşamasını sağlayan B12 vitamini aynı zamanda kan hücre sayısını arttırarak anemiyi (kansızlığı) önler. Bunun yanı sıra, vücutta yeterli miktarda B12 vitamini bulunması hafızayı güçlendiren ve öğrenmeye yardımcı olan önemli bir faktördür.”
“B12 yediğimiz besinler aracılığıyla vücudumuza girer”
B12, yediğimiz besinler aracılığıyla vücudumuza girer. Vücutta eksik bulunması halinde emilim bozuklukları, yetersiz ve sağlıksız beslenmeyle birlikte sindirim sıkıntıları görülür. Bu yüzden, her bireyin B12 açısından zengin besin kaynaklarını tüketmesi önerilir. Karaciğer, dalak, böbrek, midye, alabalık, karides, takviye tahıl gevrekleri (veganlar için), ton balığı, süt, peynir, yoğurt ve yumurta B12 vitamini açısından en zengin temel besin kaynaklarıdır.
“İnsan vücudu kırmızı kan hücreleri, sinirler ve DNA yapımı için B12 vitaminine ihtiyaç duymaktadır”
Vücuda yeterli miktarda B12 vitamininin alınamaması durumunda B12 vitamini eksikliği ortaya çıkar. Bu durum, sinir sistemi ve beyinde ciddi ve kalıcı hasara yol açabilir. Tedavi edilmeyen ve ciddi boyuta ulaşana kadar fark edilmeyen B12 vitamini eksikliği kişide derin depresyona, paranoya ve sanrılara, hafıza kaybına, idrar kaçırma ile tat ve koku kaybına dahi yol açabilmektedir. İnsan vücudu kırmızı kan hücreleri, sinirler ve DNA yapımı için B12 vitaminine ihtiyaç duymaktadır. B12 vitamininin aynı zamanda doğurganlık üzerinde olumlu bir etkisi olduğu bilinmektedir.B12 vitamini eksikliğinin belirtileri rahatsızlık ciddi boyutlara ulaşana kadar kendini belli etmeyebilir. Semptomların yavaş yavaş ortaya çıkıp zamanla yoğunlaştığı da görülebilir.
B12 eksikliğinin belirtileri
B12 vitamini eksikliğinin belirtileri arasında unutkanlık, kalp çarpıntısı, güçsüzlük, duygu durum bozuklukları, dikkat eksikliği ve odaklanma sorunu, üşüme, halsizlik, yorgunluk, uzuvlarda uyuşmalar (el, kol ve bacakta)dil üzerinde şişme, ağız ülserleri (aftlar)cilt kuruluğu, saç dökülmesi, kilo kaybına neden olur. B12 vitamini eksikliği tedavi edilmezse, ciddi nörolojik sorunlara ve kan hastalıklarına yol açabilir.”
Mide küçültme ameliyatı olanlar risk altında
Kaya, mide küçültme ameliyatı olan kişilerin B12 vitamini eksikliği açısından risk grubu içerisinde yer aldığını söyleyerek, “Bitkiler B12 vitamini üretemediğinden, bunu sağlayan yiyecekler sadece et, yumurta, süt ürünleri gibi hayvansal gıdalardır. Bu sebeple, katı bir vejetaryen veya vegan diyet uygulayan kişiler takviye B12 vitamini tüketmedikleri takdirde, bu kişilerde B12 vitamini eksikliği görülme riski artar. Kilo vermek için mide küçültme ameliyatı olan kişiler de B12 vitamini eksikliği açısından risk grubu içerisinde yer alır. Bu tarz ameliyatların bazı durumlarda vücudun yiyeceklerden B12 alma kapasitesini azalttığı bilinmektedir. Yetersiz beslenen bebekler ve hamile bireylerde de B12 eksikliği görülebilir. Hamilelerde kansızlık kaynaklı B12 vitamini eksikliği erken doğuma ve hatta düşük yapılmasına dahi yol açabilmektedir.” dedi.
“Kişiye özel tedavi planı oluşturulmalı”
Kaya, B12 vitamini eksikliğinde enjeksiyon veya ilaç tedavisi olmak üzere iki ana yöntem uygulandığını ifade ederek şunları söyledi:
“Ancak, B12 vitamini eksikliğinin o hasta özelinde sebeplerinin araştırılması doğru tedavinin uygulanmasında büyük önem taşımaktadır. Örneğin, birtakım kronik rahatsızlıklar B12 vitamini eksikliğine yol açabilmektedir. Bu sebeple, kişiye özel bir tedavi planının oluşturulması oldukça önemlidir. Kan testi sonucunda çıkan B12 vitamini seviyesine göre kişinin ihtiyacı olan doz doktor tarafından belirlenmelidir. B12 vitamini enjeksiyonu veya hapları aracılığıyla bu miktar kolaylıkla dışarıdan sağlanabilir. B12 vitamini eksikliğinin emilim problemlerinden kaynaklanması durumunda ise bu durum, mide, ince bağırsak gibi sindirim organlarının fonksiyonlarını yerine getirmemesinden kaynaklı bir yetersizlik olduğundan farklı bir tedavi planının uygulanması gerekir. Dikkat edilmesi gereken bir diğer nokta ise B12 vitamini eksikliğinin yalnızca yetişkin veya yaşlı bireylerde değil, aynı zamanda bebeklerde de görülebiliyor olmasıdır.”
